Proboszcz - powstaniec

W najbliższą niedzielę 24 stycznia w kazimierskiej Farze odbedą się uroczystości poświęcone 153. rocznicy wybuchu powstania styczniowego połączone z odsłonięciem tablicy upamiętniającej postać ks. Mateusza Serwińskiego (1816 – 1920).

Niewiele o nim wiadomo – jak pisze w artykule „Trzydziestu jeden sprzed stu dziewięciu lat” Kazimierz Parfianowicz. – Kiedy jako administrator obejmował parafię kazimierską po śmierci ks. Ignacego Pełczyńskiego miał 45 lat. Było to dokładnie 10 czerwca 1861 r. Taką przynajmniej datę nosi zachowany w Archiwum Kościoła Farnego protokół zdawczo – odbiorczy akt i metryk kościelnych, na mocy którego przejął oficjalnie archiwum farne. Ksiądz Mateusz Serwiński. Urodzony w roku 1816. Wyświęcony w 1840 r. jako dwudziestoczterolatek. Do Kazimierza przyjechał jako człowiek utytułowany – był honorowym kanonikiem lubelskim i kaliskim.

- Ruch – wspomina o wybuchu powstania styczniowego w Kazimierzu czołowy przedstawiciel polskiego pozytywizmu Aleksander Świętochowski, którego ojciec Feliks w tym samym co ks. Serwiński roku zjechał z rodziną do Kazimierza, gdzie objął stanowisko nauczyciela szkoły elementarnej – rozpoczął się w Kazimierzu 22 stycznia w czwartek. […]Nazajutrz pierwszy rozlew krwi.

Czternastoletni w tym czasie autor wspomnień w powstaniu udziału jednak nie brał na wyraźny zakaz ojca. Z tym „ruchem” związał się natomist 47 letni ksiądz kanonik – zapewne – jak przypuszcza Kazimierz Parfianowicz – w charakterze kapelana oddziałów powstańczych, które liczyły wówczas 1160 ochotników. Z samego tylko Miasteczka Kazimierz Parfianowicz podczas wieloletniej kwerendy naliczył 39 osób różnych stanów i zawodów. Ich nazwiska upamiętnia wystawiona dwa lata temu płyta na starym cmentarzu między Zamkiem i Farą.

 - Wśród nieprawomyślnych duchownych z tego regionu na pierwsze miejsce wysunął się proboszcz ks. Mateusz Serwiński – pisze Sławomir Pać w książce „Powiśle Puławskie w Powstaniu Styczniowym 1863”. – Pełnił w tym miasteczku funkcję cywilnego naczelnika powstańczego. Władze carskie nie bez podstaw zarzucały mu zbieranie środków pieniężnych na urządzanie szpitala dla rannych powstańców w Kazimierzu, a także pomoc dla wdów i sierot po poległych. Za swoją działalność patriotyczną został zesłany do Tobolska.

Parafię kazimierską przejął po nim – już 1 marca 1964 r. – kolejny administrator – ks. Ludwik Mech, dotychczasowy wikariusz kazimierski.

Ksiądz Serwiński do Kazimierza już nie wrócił – jak pisze we wspomnianym artykule Parfianowicz –  mimo że przeżył i powstanie, i zsyłkę. Zmarł w 1920 r. Bursztynie niedaleko Lwowa.

Właśnie tej postaci – księdza Mateusza Serwińskiego – duchownego, który aktywnie wsparł powstanie – poświęcono tablicę pamiątkową w formie pękniętego krzyża autorstwa rzeźbiarza Bogdana Markowskiego, która zostanie uroczyście odsłonięta podczas uroczystości niedzielnych 24 stycznia po mszy świętej w Farze o godz. 12.00.

Uroczystościom upamiętniającym 153. rocznicę wybuchu powstania styczniowego towarzyszyć będzie coroczna przysięga młodych strzelców Nadwiślańskiego Legionu Strzeleckiego, którzy do Kazimierza przychodzą co roku pieszo z Puław upamiętniając w ten sposób przyłączenie się do powstania studentów z Instytutu Politechnicznego i Leśnego w Puławach.

Postać księdza kanonika Serwińskiego przybliży podczas spotkania w Wozowni Kazimierz Parfianowicz, który od lat 70 ubiegłego wieku działa w Kazimierzu na rzecz upamiętniania kolejnych rocznic powstania styczniowego.

Literatura:
1. Sławomir Pać, Powiśle Puławskie w Powstaniu Styczniowym 1863, Stowarzyszenie „Przeszłość – Przyszłości”, Puławy 2013.
2. Kazimierz Parfianowicz, Trzydziestu jeden sprzed stu dziewięciu lat w: Sławomir Pać, Powiśle Puławskie w Powstaniu Styczniowym 1863, Stowarzyszenie „Przeszłość – Przyszłości”, Puławy 2013.

 

Skomentuj


Mapa

Zabytki

Kościół Farny


Zobacz także

Najbliższe oferty specjalne

Poniżej znajdziesz listę obiektów gotowych udostępnić miejsca noclegowe dla osób z Ukrainy, szukających schronienia w naszym kraju. Skontaktuj się z właścicielem obiektu i uzgodnij szczegóły....
Zaplanuj razem z nami świąteczny wyjazd do dowolnego miejsca w Polsce. Poznaj oferty specjalne noclegów na Wigilię i Boże Narodzenie 2024.
Pokaż stopkę