Spacerem z Łukaszem Rejowskim z Muzeum Nadwiślańskiego „Śladami polsko-żydowskiej kolonii artystycznej w Kazimierzu nad Wisłą” rozpoczęła się szósta edycja Pardes Festival – Spotkań z Kulturą Żydowską. Jednym z ciekawszych wydarzeń pierwszego dnia imprezy był wykład o chasydyzmie, który przez wojną był obecny także w Kazimierzu. Tu bowiem działał słynny cadyk Ezechiel Taub, od którego wywodzi się dynastia Modrzyc.

Przed pardesową publicznością z wykładem na temat chasydyzmu wystąpił Piotr Kowalik z Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN. Usłyszeliśmy o historii tego ruchu religijnego od jego założyciela  Elieezera ben Izralea działającego na Podolu przez wielkie dynastie chasydzkie: Chabad Lubawicz, Ger, Bobov czy  założoną przez syna cadyka z Kazimierza Ezechiela Tauba dynastię Modrzyc, po czasy współczesne. Mowa była także o trzech głównych ideach ruchu: przylgnięciu do Boga (dwekut), który kładzie nacisk nie tyle na wiedzę religijną, ile na służbę Bogu poprzez codzienne zwykłe czynności, radość (simcha) i osoby sprawiedliwe, które są fundamentem świata (cadik).

Chasydyzm rozwijał się bardzo prężnie w centralnej Europie do czasów Holokaustu. Dzisiaj istnieje głównie  w USA i w Izraelu. Czy to oznacza, że nie ma już chasydów w Polsce?

- Mamy dwa silne ośrodki chasydów Chabad Lubawicz: jeden oficjalny w Krakowie, który utworzył rabin desygnowany przez ośrodek w Nowym Yorku, i drugi, założony wcześniej z inicjatywy prywatnej, ośrodek w Warszawie – mówił Piotr Kowalik. – Mamy też wśród Żydów pojedyncze osoby, które są chasydami Bobov. Przy ważnych miejscach związanych z historią chasydyzmu w Galicji, takich jak Bobowa, Nowy Sącz czy Dynów powstają bardzo ciekawe centra chasydzkie, przeważnie blisko grobów wielkich cadyków, do których pielgrzymują chasydzi z całego świata. Powstają one po to, by pielgrzymi mieli gdzie przenocować, mieli koszerne jedzenie, mykwę. Prowadzą je oczywiście chasydzi, m.in. Ger. Takich ośrodków jest już w Polsce kilkanaście – dużych i małych.

Po wkładzie wywiązała się ciekawa dyskusja traktująca między innymi  o roli kobiety w chasydyzmie czy o 36 sprawiedliwych w danym pokoleniu, od których zasług zależy los świata i ludzkości, a którzy niekoniecznie muszą być Żydami…

Jeszcze w programie:

CZWARTEK 23 sierpnia
11:00 | Miasteczko, sztetl, городок, Städtchen. Obrazy z Kraju Nadwiślańskiego | prelekcja + wizualizacja | dr Paweł Fijałkowski | Żydowski Instytut Historyczny/Warszawa | Kazimierski Ośrodek Kultury, Promocji i Turystyki | ul. Lubelska 12 | wstęp wolny
12:00 | W labiryncie historii: o Żydach w Łukowie w międzywojennej Polsce | prezentacja multimedialna |dr Krzysztof Czubaszek | Warszawa | Kazimierski Ośrodek Kultury, Promocji i Turystyki | ul. Lubelska 12 | wstęp wolny
15:00 | Przedwojenny Lublin na fotografiach Edwarda Hartwiga | prezentacja multimedialna | Joanna Zętar | Ośrodek Brama Grodzka – Teatr NN/Lublin | Dom Architekta SARP | Rynek 20 | wstęp wolny
17:00 | Popołudnie ze Śliwką w Folwarku Walencja | ul. Góry 16 | śliwkowy bilet wstępu 20 zł |
O śliwkach, sadach owocowych i Żydzie-dzierżawcy sadów w II Rzeczpospolitej | gawęda Grzegorza Miliszkiewicza / Muzeum Wsi Lubelskiej |
| degustacja przysmaków śliwkowych | smakowanie produktów lokalnych |wędzenie śliwek|
Niespodzianka muzyczna na żydowską nutę! 
19:00 | Szlakiem sadów i wąwozów | Spacer z Andrzejem Pawłowskim po kazimierskich Górach |zbiórka przed Folwarkiem Walencja, ul. Góry 16 | udział nieodpłatny
21.00 | koncert | KAPELA NIWIŃSKICH | potańcówka | Teatr Klepisko | sprzedaż biletów przed koncertem |bilet 30 zł |
Skowieszynek 15 – droga przez Doły kazimierskie na Wylągi i dalej do Skowieszynka, skręt na lewo, w polną drogę do Teatru Klepisko

PIĄTEK 24 sierpnia
11:00 | Raków ariański. Raków żydowski | prezentacja multimedialna | Daria Dyktyńska| Muzeum Narodowe w Kielcach | Kazimierski Ośrodek Kultury, Promocji i Turystyki | ul. Lubelska 12 | wstęp wolny
12:00 | Współistnienie wyznań po wielkopolsku. Po pierwsze pragmatyzm. Śladami wielokulturowości w Lesznie i Śmiglu | prezentacja multimedialna | dr Kamila Szymańska | Muzeum Okręgowe w Lesznie | Kazimierski Ośrodek Kultury, Promocji i Turystyki | ul. Lubelska 12 | wstęp wolny
15:00 | W labiryncie historii: o relacjach polsko-ukraińsko-żydowskich w XVII i XVIII wieku | prezentacja multimedialna | prof. Andrzej Zięba UJ | Kazimierski Ośrodek Kultury, Promocji i Turystyki | ul. Lubelska 12 | wstęp wolny
16:00 | Pokaz filmu Dybuk. Rzecz o wędrówce dusz z udziałem reżysera Krzysztofa Kopczyńskiego | 86 min. | Kazimierski Ośrodek Kultury, Promocji i Turystyki | ul. Lubelska 12 | wstęp wolny
18:30 | Dybuk. Opowieść o nieważności świata | spotkanie z autorami książki (Wydawnictwo Agora) - Krzysztofem Kopczyńskim i Anną Sajewicz | Dom Architekta SARP | Rynek 20 | wstęp wolny
21:00 | koncert | HAŃBA | Teatr Klepisko | sprzedaż biletów przed koncertem |bilet 35 zł |
Skowieszynek 15 – droga przez Doły kazimierskie na Wylągi i dalej do Skowieszynka, skręt na lewo, w polną drogę do Teatru Klepisko

SOBOTA 25 sierpnia
11: 00 | Mela Mutter. Portrecistka. Wspomnienie wystawy | prezentacja multimedialna | Katarzyna Wąs | Fundacja Zwierciadło / Warszawa | Kazimierski Ośrodek Kultury, Promocji i Turystyki | ul. Lubelska 12 | wstęp wolny
12:00 | Zygmunt Szreter. Łodzianin na paryskim bruku | prezentacja multimedialna | Monika Nowakowska | Miejska Galeria Sztuki / Łódź | Kazimierski Ośrodek Kultury, Promocji i Turystyki | ul. Lubelska 12 | wstęp wolny
14:00 | O kolekcji judaików ze zbiorów Muzeum Nadwiślańskiego | spotkanie z Anielą Ryndziewicz / Muzeum Sztuki Złotniczej/Muzeum Nadwiślańskie | Rynek 19 | wstęp wolny
15:00 | Obrazy z przeszłości. Historia kolonii artystycznej w Krzemieńcu | prezentacja multimedialna | Dorota Seweryn / Muzeum Nadwiślańskie | Rynek 19 |wstęp wolny
17:00 | Śladami żydowskimi w Kazimierzu nad Wisłą | spacer tematyczny w przestrzeni miasteczka z „Licencją na Oprowadzanie” | zbiórka przy synagodze od strony Małego Rynku | udział nieopłatny
20:00 | koncert | YARON TRIO | Teatr Klepisko | sprzedaż biletów przed koncertem |bilet 35 zł
Skowieszynek 15 – droga przez Doły kazimierskie na Wylągi i dalej do Skowieszynka, skręt na lewo, w polną drogę do Teatru Klepisko

NIEDZIELA 26 sierpnia | wycieczka do Muzeum Wsi Lubelskiej |
9:00  | zbiórka na przystanku autobusowym w Kazimierzu Dolnym | liczba miejsc ograniczona | dla uczestników festiwalu udział w wycieczce nieodpłatny | Muzeum Wsi Lubelskiej, Aleja Warszawska 96, Lublin, tel. 81 533 85 131
Program specjalny dla gości Pardes Festival!
10:00 | msza w cerkwi greckokatolickej p.w. Narodzenia Najświętszej Marii Panny
11:30 | zwiedzanie cerkwi z księdzem mitratem dr Stefanem Batruchem
13:30 | warsztat pisania ikon z Iryną Slyusarenko