Grodzisko Żmijowiska budzi się do życia. Wraz z wiosną pojawiają się nowe plany i nowa energia. Jakie atrakcje tym razem czekają nas w Żmijowiskach? Opowiada Paweł Lis – kierownik Grodziska Żmijowiska – oddziału Muzeum Nadwiślańskiego w Kazimierzu Dolnym.
Kiedy rozpoczyna się sezon na Grodzisku Żmijowiska?
Paweł Lis: Jak zwykle w ostatnich latach początek sezonu w Grodzisku Żmijowiska to długi majowy weekend - mamy nadzieję, że w tym roku będzie on prawdziwie wiosenny! Od 1 do 4 maja zapraszamy wszystkich chętnych na "Spotkania z archeologią", które poświęcone będą wiosennej słowiańskiej kuchni. W czwartek, sobotę i niedzielę będziemy oczekiwać na gości od 10.00 do 16.00 z grzejącymi się na ognisku glinianymi garnkami pełnymi przysmaków charakterystycznych dla tej pory roku w Kotlinie Chodelskiej przed 1000 lat. W piątek 2 maja godziny "Spotkań..." będą nieco inne: od 13.00 do 19.00, gdyż ok. godz. 15.30 zjawią się w Grodzisku uczestnicy Dni Otwartych Funduszy Europejskich, którzy w ramach prezentacji efektów programu "Szlakiem Nadwiślańskiej Kolejki Wąskotorowej po atrakcjach turystycznych Regionu Lubelskiego" organizowanych przez Starostwo Powiatowe w Opolu Lubelskim i Urząd Marszałkowski Województwa Lubelskiego, zwiedzać będą pałac w Kluczkowicach, zespół parkowo-dworski w Karczmiskach oraz podróżować kolejką do Polanówki.
Jakie ma Pan plany na tegoroczne lato względem Grodziska?
Paweł Lis: W tym sezonie odkładamy na bok zagadnienia badawcze, a skupić się chcemy na doskonaleniu działań edukacyjnych, mających stanowić podstawę naszej działalności. Już zaktualizowaliśmy naszą ofertę edukacyjną na ten rok – można ją znaleźć na stronie internetowej Grodziska Żmijowiska i Muzeum Nadwiślańskiego - ale chcemy też rozpocząć prace na stworzeniem zupełnie nowej oferty, mocno związanej ze specyfiką miejsca i naszej działalności. W tym celu do współpracy zaprosiliśmy Pracownię Działań Muzealnych Zamku Królewskiego w Warszawie - jej pracownicy to wysokiej klasy specjaliści w dziedzinie edukacji muzealnej i bardzo na ich pomoc liczymy. Jeśli wszystko dobrze pójdzie, to nowy program edukacyjny zaproponujemy na początku nowego roku szkolnego. Chcemy również poszerzyć grono odbiorców naszej oferty i w tym celu opracowany został – kierowany do seniorów – projekt "Tradycja smaku", który realizowany będzie podczas Warsztatów Archeologii Doświadczalnej w ramach programu "Warsztaty edukacyjne w Muzeum Nadwiślańskim", który otrzymał dofinansowanie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Do udziału w naszym projekcie zaproszeni zostali członkowie Klubów Seniora z Wilkowa i Karczmisk. Bardzo zależy nam też na kontynuowaniu zapoczątkowanej w roku ubiegłym współpracy międzynarodowej. Niestety, sytuacja na Ukrainie stawia pod ogromnym znakiem zapytania uczestnictwo w Warsztatach Archeologii Doświadczalnej naszych partnerów i przyjaciół z Kijowa. Liczymy natomiast, że na zakończenie sezonu na Słowiańskim Babim Lecie pojawi się ekipa rekonstruktorów z czeskiego Uhrinova. Zależy nam też na wypromowaniu walorów Grodziska Żmijowiska w środowisku przewodników turystycznych. Z tego względu 5 maja o godz. 16.00 zapraszamy przewodników z Kazimierza i Puław do Grodziska na spotkanie szkoleniowe, w trakcie którego wtajemniczymy ich w wiedzę o przeszłości, ale też i teraźniejszości, tego miejsca.
Czy zaplanował Pan już wstępny harmonogram tegorocznych wydarzeń?
Paweł Lis: Kolejne, po majowych, "Spotkania z archeologią" zaplanowane są na Boże Ciało i następujący po nich weekend, czyli od 19 do 22 czerwca. Ich program dopiero jest opracowywany, ale można chyba uchylić rąbka tajemnicy, że znajdą się tam również wątki sobótkowych obrzędów. W lipcu zapraszamy na dziesiątą już edycję Warsztatów Archeologii Doświadczalnej. Od 22 lipca do 2 sierpnia kontynuować będą one tematykę kultury kulinarnej wczesnego średniowiecza oraz poświęcone będą także eksperymentalnemu poznawaniu właściwości glin garncarskich z okolic Urzędowa i Baranowa jako punktu odniesienia do poznania zaplecza surowcowego słowiańskich ośrodków garncarskich. Krótko mówiąc: będzie można ulepić gliniany garnek i w glinianym garnku coś smacznego ugotować. Finał sezonu 2014 zaplanowany jest na 13 września i rozpoczynające się wtedy Europejskie Dni Dziedzictwa - kolejne już Słowiańskie Babie Lato, organizowane wspólnie z Gminą Wilków, zaprezentuje dokonania minionego lata w Grodzisku Żmijowiska. Punktem kulminacyjnym imprezy będzie koncert muzyki średniowiecznej w wykonaniu zespołu "Tryzna" ze Szczecina. Bardziej szczegółowe informacje na temat programów poszczególnych imprez zamieszczane będą sukcesywnie na stronie internetowej Grodziska Żmijowiska.
Czy w tym roku również na Grodzisku pojawi się poletko z różnorodnymi roślinkami?
Paweł Lis: Nie tylko pojawi się, ale będzie powiększone! Po ubiegłorocznych pierwszych próbach uprawy roślin - niestety, torpedowanych nieco przez miejscowe.... zające (wyjątkowo smakowały im młode pędy soczewicy) - chcemy w tym roku stworzyć obszerniejszy i zapewne kilkuletni program uprawy charakterystycznych dla wczesnego średniowiecza gatunków roślin: od zbóż - w tym prosa, poprzez rośliny strączkowe (znów soczewicę! - musimy wybudować płotek wokół poletka), na roślinach "przemysłowych", czyli lnie kończąc. W tym celu nawiązaliśmy już kontakt z Instytutem Hodowli i Aklimatyzacji Roślin Państwowego Instytutu Badawczego, a konkretnie Krajowym Centrum Roślinnych Zasobów Genowych w Radzikowie, oraz Instytutem Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich w Poznaniu, które to szacowne instytucje zaopatrzyły nas w nasiona kilkunastu archaicznych odmian owych roślin. Liczymy, że oprócz zaopatrywania naszej słowiańskiej kuchni w stosowne surowce, ogródek będzie także służył dużą pomocą w realizacji działań edukacyjnych.
Jakieś ciekawostki?
Paweł Lis: Dla chętnych poczucia na własnej skórze wczesnośredniowiecznych realiów szykujemy mały test pod tytułem "Boso przez świat Słowian". Jednak jego szczegóły ujawnimy chyba dopiero w trakcie czerwcowych "Spotkań z archeologią"....
Dziękuję za rozmowę.
Paweł Lis: Dziękuję również.