W tym roku w sekcji I Bóg stworzył aktora przypomnimy filmowe i teatralne kreacje Wojciecha Pszoniaka, artysty uznanego przez przez Gustawa Holoubka i Zbigniewa Zapasiewicza za jednego z największych polskich aktorów dramatycznych. Rok 2019 to jubileusz 50 lat pracy artystycznej Wojciecha Pszoniaka.

Wielkość swojego filmowego talentu przypieczętował rolą Moryca Welta w „Ziemi obiecanej” Wajdy. To niewątpliwie najbardziej znana rola Pszoniaka, dlatego na Dwóch Brzegach przypomnimy kilka innych, które dowodzą skali jego możliwości interpretacyjnych.

Retrospektywę otworzy aktorski pojedynek Wojciecha Pszoniaka (Robespierre) z Gerardem Depardieu (Danton) w filmie „Danton” (1982) Andrzeja Wajdy. To też pojedynek pragmatyzmu z idealizmem, film o prawie do wolności osobistej i wolności słowa, o władzy, która karze za te same czyny, za które sama powinna być ukarana. Scenariusz napisał Jean Claude Carriere („Piękność dnia”, „Mroczny przedmiot pożądania”) na podstawie dramatu „Sprawa Dantona” Stanisławy Przybyszewskiej.

W latach 70. Pszoniak zagrał Jezusa – Jeszua Ha-Nocri w filmie, który był swego rodzaju eksperymentem formalnym, „Piłat i inni”. Inspirowany jednym z rozdziałów „Mistrza i Małgorzaty” Bułhakowa film był medytacją reżysera Andrzeja Wajdy nad problemami zdrady, okrucieństwa, odpowiedzialności za swoje czyny.

W 1976 roku Pszoniak zagrał w głośnym debiucie Filipa Bajona „Aria dla atlety” rolę dyrektora cyrku Siedelmayera, pokazując zdolność do obdarzania swoich postaci siłą i delikatnością zarazem.

Najbardziej poruszająca i złożona postać w dorobku filmowym Wojciecha Pszoniaka to niewątpliwie tytułowa rola w filmie „Korczak”. Genialnie stworzony portret doktora Korczaka, człowieka nieugiętego, walczącego o swoje ideały i godność.

Wojciech Pszoniak jest aktorem europejskim. „Gdy gram w Paryżu, mam poczucie, że gram w Paryżu dla Francuzów. Gdy gram w Londynie, mam poczucie, że gram na cały świat. Bo Londyn to teatralna stolica świata.” – powiedział w jubileuszowym wywiadzie dla Gazety Wyborczej.

Teatr to drugie, a może równorzędne z filmowym, królestwo naszego gościa. Na Dwóch Brzegach będzie niecodzienna okazja, by zobaczyć znakomity monodram w wykonaniu Wojciecha Pszoniaka „Belfer”. Dramat Jean Pierre Dupagne’a, wyreżyserowany przez Michała Kwiecińskiego był już granay w kilkudziesięciu krajach świata, teraz pora na kraj nad Wisłą, Kazimierz Dolny. To historia nauczyciela pracującego z tzw. trudną młodzieżą i konfrontacja ideałów z niełatwą do przyjęcia rzeczywistością. To w wymiarze uniwersalnym opowieść o upadku wartości i kultury.

I na koniec Wojciech Pszoniak przeczyta fragmenty „Profesora Tutki” ze zbioru błyskotliwych miniatur literackich Jerzego Szaniawskiego. To osobiste „koło ratunkowe” aktora dla siebie i świata, porcja poczucia humoru i subtelności w zalewie bylejakości i tęsknoty za kulturą.

Grażyna Torbicka
Dyrektor Artystyczna Festiwalu Filmu i Sztuki Dwa Brzegi

13. Festiwal Filmu i Sztuki Dwa Brzegi odbędzie się w dniach 27 lipca – 4 sierpnia 2019 r. Zachęcamy do zapisów do naszego newslettera oraz obserwowania profilu na FACEBOOKU i INSTAGRAMIE.

Źródło: DwaBrzegi.pl