Czas temu jakiś temat ten wywołał w Kazimierzu poruszenie: kasyna nie chcemy! Dziś powracamy do tego wątku, proponując wycieczkę śladami kasyn kazimierskich…
Nad Wisłą, w miejscu, gdzie niewielki przesmyk łączy ulicę Bulwar z Sadową w latach 30 – tych ubiegłego stulecia powstał piętrowy budynek w stylu modernizmu europejskiego – jak ustalił architekt i regionalista Tadeusz Michalak – wg projektu lubelskich architektów. Zaprojektowali go: Tadeusz Witkowski, który ok. 1930 r. opracował część gastronomiczną tego obiektu od strony Bulwaru, oraz Stanisław Fertner – autor części hotelowej, przygotowanej dwa lata później.
Powstały z drewnianych prefabrykatów hotel i pensjonat „Kasyno” – jak widać na dokumentach zgromadzonych przez Zbigniewa Samcika – oferował swoim gościom ponad dwadzieścia pokoi na parterze i piętrze, a w suterenach – garaże. „Kasyno” reklamowało się w przewodniku z 1933 i 1939 r., zachwalając „nowoczesny komfort, pierwszorzędną restaurację, gabinety, boksy i place tenisowe”. Tuż pod reklamą „Kasyna” w informatorze z 1933 r. był apel Związku Uzdrowisk Polskich: „Wyjazd do uzdrowisk zagranicznych nie lepszych od polskich jest zbrodnią wobec Ojczyzny!”
Hotel niedługo jednak przyjmował gości. Wybuchła wojna i okazało się, że bryła budynku kłóci się z niemieckimi planami stworzenia w Kazimierzu niemieckiego kurortu. Nakazano rozbiórkę „Kasyna”, po którym pozostał tylko pusty plac zachowujący jego nazwę. Miejscowi chłopcy właśnie tutaj – „na Kasyno” – jeszcze długo po wojnie chodzili grać w piłkę.
W czasach PRL-u powstał na tym miejscu bar wątpliwej sławy. Dziś na działce, która została podzielona, stoją dwa obiekty nawiązujące do tradycji przedwojennego „Kasyna” – od strony Wisły „Austeria Kazimierska”, a od strony ulicy Sadowej – „Kwadrans”.
A kasyno?
W czasie wojny kasyno oficerskie istniało w willi „Renia” przy ul. Tyszkiewicza – oczywiście dostępne tylko dla Niemców. „Nur für Deutsche” była także restauracja Frankowskiego w Kamienicy pod świętym Krzysztofem w Rynku. Kasyno dla podoficerów znajdowało się na ulicy Lubelskiej – na miejscu zrównanego z ziemią starego kirkutu. Funkcjonowało ono jednak tylko do ataku Niemiec na Związek Radziecki – potem wojska Wermachtu opuściły Kazimierz. Ludzie mówią, że kasyno funkcjonowało także w willi Kujawskich na Nadrzecznej. Czy to jednak prawda?
Pozostaje do obejrzenia jeszcze jedno miejsce – „Pensjonat Kazimierski” przy ul. Tyszkiewicza. Dotrzemy tutaj z Rynku ulicą Górną Puławską. To tu miał powstać salon gier losowych. I to by było jedyne w historii Kazimierza kasyno, bo wszystkie dotąd omówione budynki nie miały nic wspólnego z hazardem w pełnym tego słowa znaczeniu. Były to po prostu pensjonaty, hotele i restauracje. Jak się okazuje, w Kazimierzu nie było i nie ma – bo inwestor wobec protestów społecznych wycofał się z pomysłu otwarcia salonu gier przy Tyszkiewicza – jaskini hazardu, której poszukiwaliśmy, wędrując po Miasteczku.
Uwaga!
Trwają prace przy budowie ronda i mostu na rz. Bystrej w Bochotnicy. Ruch odbywa się wahadłowo regulowany za pomocą sygnalizacji świetlnej ustawionej przed mostem nad Bystrą.
Weekend w Kazimierzu
Czwartek 23 czerwca Boże Ciało
po mszy św. o 9.00 - uroczysta procesja eucharystyczna ulicami Miasteczka: Lubelską, Nadrzeczną i Rynek - Kościół Farny .
godz. 21.00 - Świętojańska Noc Poetów - Siedlisko Lubicz
Występują: Maciej Woliński, Tomasz Zontek. Wstep: 12 zł. W cenie - trunek poetów. Rezerwacja: tel. 600 705 004. Bilety do nabycia: Alchemia Siedlisko Lubicz, Natura - Park Linowy.
Piątek 24 czerwca
45 Ogólnopolski Festiwal Kapel i Śpiewaków Ludowych - rynek
9.30 – Ogólnopolskie Seminarium Folklorystyczne na temat: „Folklor w warunkach emigracji. Polacy w brazylijskim interiorze” – A .Szewczuk, H. Dumin
11.30 – Uroczyste Otwarcie Festiwalu – koncert konkursowy
14.00 – Koncert towarzyszący
15.00 – Konkurs Duży – Mały
17.00 – Zespół obrzędowy z Popowic
18.00 – Koncert konkursowy
21.00 – Ognisko dla uczestników Festiwalu
Klub Festiwalowy „Tyndyryndy”
10.30-14.00 – Zajęcia muzyczne i rękodzielnicze dla dzieci
10.30 – Warsztaty muzyczne „Skrzypce od Tomaszowa Mazowieckiego”
15.30 – Polskie rytmy taneczne - warsztaty tańca – „Wniebogłosy” – warsztaty śpiewu białego
20.00 – Koncert kapeli „Śliczne Goździki”
22.00 – Dom Tańca
godz. 21.00 - Świętojańska Noc Poetów - Siedlisko Lubicz
Sobota 25 czerwca
45 Ogólnopolski Festiwal Kapel i Śpiewaków Ludowych - rynek
9.00 – Otwarcie 44 Targów Sztuki Ludowej
10.00 – Koncert konkursowy
14.00 – widowisko „Życie Puszczańskie Kurpiów” – zespół z Czarni
15.00 – Koncert konkursowy
20.00 – Zabawa ludowa – z udziałem kapel festiwalowych, zagranicznych oraz koncert Orkiestry Świętego Mikołaja
Klub Festiwalowy „Tyndyryndy”
10.30-14.00 – Zajęcia muzyczne i rękodzielnicze dla dzieci
10.30 – Warsztaty muzyczne „skrzypce od Tomaszowa Mazowieckiego”
15.30 – Polskie rytmy taneczne - warsztaty tańca – „Wniebogłosy” – warsztaty śpiewu białego
20.00 – Wieczór opoczyński
22.00 – Dom Tańca
godz. 9.00 - Festyn Pszczelarski odwołany - Siedlisko Lubicz
godz.11.00 - IX Janowieckie Spotkania Historyczne - Zamek w Janowcu
Program konferencji
11.00. - Koncert Zespołu Muzyki Dawnej AMBITUS pod kier. Ewy Rauner-Bułczyńskiej (Puławy) „Muzyka dawnej Europy" (XIII-XVII wiek)
11.30 - Otwarcie konferencji: Tadeusz Kocoń - Wójt Gminy Janowiec, Wiktor Kowalczyk - p. o. Dyrektora Muzeum Nadwiślańskiego, Leszek Kwasek – Prezes Towarzystwa Przyjaciół Janowca nad Wisłą
Wystąpienia:
11.45. - Prof. Witold Kłaczewski, Instytut Historii UMCS w Lublinie Janowiecka linia Lubomirskich na tle dziejów całego rodu
12.15. - Dr Eugeniusz Janas, Instytut Historii UMCS w Lublinie Lubomirscy w dziejach wojskowych Rzeczypospolitej XVII-XVIII wieku
12.45. - Dr hab. Dariusz Kupisz, Instytut Historii UMCS w Lublinie Lubomirscy na forum sejmiku sandomierskiego w XVII wieku
13.15. - Przerwa kawowa
13.30. - Dr Jerzy Ternes, Instytut Historii UMCS w Lublinie - Koniec związków Lubomirskich z Janowcem
14.00. - Marek Wiatrowicz, Muzeum Regionalne w Stalowej Woli - Zarys dziejów linii rzeszowskiej rodu Lubomirskich - „Turystyczny Szlak Gniazd Rodowych Lubomirskich" (prezentacja projektu)
14.45. - Dyskusja. Zakończenie sesji
godz. 21.00 - Świętojańska Noc Poetów - Siedlisko Lubicz
Niedziela 26 czerwca
45 Ogólnopolski Festiwal Kapel i Śpiewaków Ludowych - rynek
9.00 – Targi Sztuki Ludowej
10.00 – Koncert Kapeli Ludowej z Moszczenicy
10.30 – Msza Św. w intencji uczestników Festiwalu
12.00 – Korowód zespołów
– OGŁOSZENIE WYNIKÓW I KONCERT LAUREATÓW FESTIWALU
13.30 – konsultacje z Jury dla uczestników Festiwalu
14.00 – Występ Krakowskiej Grupy Folklorystycznej z Mydlnik
15.00 – Koncert „Lubelszczyzna żegna gości festiwalowych”
godz. 13.00 - Charytatywna aukcja dzieł sztuki na rzecz zniszczonej szkoły - Dom Pracy Twórczej Architekta - SARP
Jednym z inicjatorów aukcji jest Kazimierska Konfraternia Sztuki, a poprowadzi ją Piotr Zieliński, założyciel Galerii Sztuki Wirydarz w Lublinie. Dzieła na aukcję w Kazimierzu Dolnym przekazali: Marta Andała, Marek Andała, Tomasz Bachanek, Piotr Fąfrowicz, Roman Gruszecki, Artur Kardamasz, Hanna Korzeniowska, Jacek Kośmiński, Jerzy Krzysztoporski, Beata Matusiak, Bartłomiej Michałowski, Agnieszka Mitura, Leszek Niewiadomski, Jolanta Opolska, Krzysztof Raczyński Krzyr, Michał Smółka, Maria Tyzenhauz, Elwira Woźniak i Waldemar Żaczek.
godz. 17.00 - Niedziela Literacka: Janusz Głowacki - Good night, Dżerżi - Dom Marii i Jerzego Kuncewiczów
Przez cały weekend trwać będą:
- Wystawa Ferdynanda Ruszczyca - Kamienica Celejowska
- "Malarska uczta" - wystawa malarstwa Roberta Romanowicza - Galeria Leonardo ul. Klasztorna 1
- Wystawa fotografii Waldemara Rutkowskiego - Miejska Biblioteka Publiczna
- Wystawa "Żydowski Kazimierz" - synagoga ul. Lubelska
- Kazimierska ars mundi. Twórczość Kazimierza Poznańskieg o – Budynek dawnej synagogi ul. Lubelska
- Wystawa czasowa "W synagodze i w domu" – Muzeum Sztuki Złotniczej
- "Secesja" - wystawa malarstwa Ireny Duszackiej - Galeria Grabskich ul. Lubelska 33
- Wystawa malarstwa Slawy Radowa – Galeria ul. Nadwiślańska 5
- „Fotografia dzikiej przyrody” („Wildlife Photographer of the Year”), złożona ze zdjęć wyróżnionych w najbardziej cenionym i największym w świecie konkursie fotograficznym w zakresie fotografii dzikiej przyrody – Muzeum Przyrodnicze
- Wystawa "Dawne narzędzia tortur" - Zespół Szkół im. Jana Koszczyca Witkiewicza
Zobacz również: