Jeszcze niedawno sądzono, że ufundował go aptekarz Stanisław Lichtson w latach 30 ubiegłego stulecia. Teraz już wiadomo, że żydowski aptekarz dokonał dzieła, którego i dziś podejmuje się Towarzystwo Opieki nad Zabytkami w Kazimierzu Dolnym – ożywił stary mechanizm farnego zegara…
Pewne światło na historię zegara rzuca wydawnictwo albumowe „W Kazimierzu nad Wisłą”. Na jednym ze starych zdjęć – z 1865 roku – widoczna jest tarcza farnego zegara, choć podpis pod fotografią sugeruje, ze mechanizm zegarowy już wtedy nie działał. Zamontowano go więc znacznie wcześniej – jak sądzą znawcy – jeszcze w pierwszej połowie XVIII w. Na innym zdjęciu z roku 1905 już wyraźnie widać białą wnękę po zegarowej tarczy, widoczną także na zdjęciach Juliusza Kłosa z 1916 r. i późniejszych. Zegar ożył dopiero w latach 30 XX w. dzięki inicjatywie Stanisława Lichtsona, który sfinansował jego remont. I służył miastu przez następne dwadzieścia kilka lat, milknąc prawdopodobnie w latach 50.
Towarzystwo Opieki nad Zabytkami, które wzorem Lichtsona podjęło się rekonstrukcji zegara zapowiada, że już na Wielkanoc tego roku przywróci Miasteczku zegar na nowo. W czasie ubiegłorocznego Letniego Balu Charytatywnego zebrano ponad 30 tys. zł z aukcji obrazów, ofiarowanych specjalnie na ten cel przez kazimierskich malarzy. Od tamtej pory trwały poszukiwania zegarmistrza, który mógłby podjąć się renowacji farnego zegara. Jego mechanizm oglądało 6 specjalistów, zanim wybrano ofertę z Olsztyna. Naprawy podjął się zegarmistrz specjalizujący się w i renowacji uszkodzonych, starych zegarów wieżowych – Waldemar Porwal. Już w najbliższym tygodniu zegar zostanie zdemontowany i przewieziony do zakładu w Olsztynie, gdzie będzie remontowany.
- Zegar jest bardzo zmęczony, ząb czasu go strasznie naruszył – mówi Waldemar Porwal, pytany o kondycję kazimierskiego czasomierza. – Nie ma nic gorszego dla zegara jak to, że przez dłuższy czas nie chodzi – a ten nie chodził na pewno 20 – 30 lat.
Na razie – na podstawie wstępnych oględzin – nie udało się ustalić wiele na temat historii zegara, ale zwykle mechanizmy wieżowe posiadają tabliczki znamionowe z danymi producenta czy fundatora, ze wskazanym rokiem produkcji. Jest więc nadzieja, że tego typu informacje uda się onaleźć w czasie renowacji zegara na Farze.
Prace renowacyjne mają zakończyć się w marcu tego roku, tak że już na tegoroczne rezurekcje usłyszymy jego bicie.
Realizacja wideo: Art - Mix