Powstaje grupa rekonstrukcji historycznej

Dobiega końca formowanie się kazimierskiej grupy rekonstrukcyjnej odwołującej się do tradycji 27. Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK. To kolejna - obok akcji porządkowania polskich cmentarzy na Wołyniu, "Światełko pamięci" i "Kresowa paczka" - inicjatywa Henryka Kozaka – prezesa Stowarzyszenia Wołyński Rajd Motocyklowy.

Spotkanie organizacyjne 11 marca w Wozowni przy Farze zgromadziło dość liczne grono pasjonatów historii, niektórzy z nich przyszli w strojach stylizowanych na czasy II wojny światowej, chociaż prawdziwe przedwojenne mundury mieli tylko nieliczni wołyniacy – jak przekonywał Krzysztof Krzywiński prezes Stowarzyszenia Kresy. Pamięć i Przyszłość z Chełma, pasjonat historii 27. Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK – nie więcej niż 3 procent żołnierzy. Większość z nich miała nosiła cywilne codzienne ubrania albo mundury zdobywane na wrogach – m.in. na Niemcach, przy czym należy zwrócić uwagę, ze na Wołyniu Niemców wziętych do niewoli raczej nie zabijano – jak twierdził Krzywiński - zabierano im ubranie, w tym buty – towar niezwykle deficytowy - i broń i wypuszczano.

- Z racji tego, że tej broni nie było, strugano broń z desek i noszono na rzemieniach czy na sznurkach – mówił Krzysztof Krzywiński. –  Przechodzono przed wieczorami w pobliżu wsi ukraińskich w odpowiednich odstępach, by stworzyć pozór, że to jest samoobrona polska bardzo dobrze uzbrojona. W miejscowości Zasmyki na środku wsi ustawiono olbrzymi kocioł i w ten kocioł co pewien czas ktoś uderzał, żeby stworzyć wrażenie, że Polacy mają dział. I to się udało.
Wyposażenie rekonstruktora odwołującego się do historii 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK zgodnie z realiami nie musi być więc jak widać kosztowne. Pamiętając o rodzajach tkanin i kroju ubrań zupełnie niedrogo – jak przekonywali organizatorzy – można skompletować strój w sklepach z tanią odzieżą. A o tym, jak nosili się wtedy wołyniacy, informują książki, a przede wszystkim ówczesne zdjęcia.

- Część żołnierzy 27. Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK chodziła w oficerkach, ale część w zwykłych kamaszach i zwykłych spodniach z opinaczami – mówił Krzywiński. –  Trzeba wykluczyć tylko odzież posiadającą suwaki. Oczywiście suwaki pojawiły się już w latach 30 XX wieku, ale np. sweter z suwakiem, to była już niesamowita moda z górnej półki.

Spotkanie zakończyło się wyjazdem na Cmentarz Żołnierzy Radzieckich, na którym po ekshumacji w 1951 r. pochowano Felicję Korzeniowską ps. Czarna Marysia – sanitariuszkę 27. Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK, poległą w bitwie pod Juliopolem 19 lipca 1944 r. Zebrani odwiedzili także jej kolejny grób na cmentarzu parafialnym, gdzie w symbolicznej urnie spoczywają prochy przeniesione z cmentarza w Czerniawach.

Stowarzyszenie Wołyński Rajd Motocyklowy planuje upamiętnienie kwatery 147 na Cmentarzu Żołnierzy Radzieckich, gdzie po pierwszej ekshumacji spoczywały szczątki Czarnej Marysi, a także innych Polaków, których ciała ekshumowano po wojnie i tam pochowano. Aleksander Lewtak w swojej książce „Bitwa w Lesie Stockim” wymienia nazwiska partyzantów poległych w bitwie w Lesie Stockim 24 maja 1945 r., w której brali udział żołnierze Mariana Bernaciaka ps. Orlik, dowódcy jednego z największych ugrupowań partyzanckich powstałych po rozwiązaniu Armii Krajowej – z połączonymi siłami NKWD 0 UB i MO. W tzw. lesie rządowym pochowano wtedy zabitych Jana Piecyka ps. Niezapominajka, Romana Szymonika ps. Bystry, Zdzisława Szczęsnego ps. Stracony, Zdzisława Pastuszkę ps. Karaś, Wacława Buksińskiego ps. Budzik oraz 3 lub 4 nieznanych. Przypuszcza się też, że w Kazimierzu na Czerniawach pochowani zostali również Polacy rozstrzelani przez Niemców w Puławach 17 stycznia 1944 r., których ciała ekshumowano z Wronowa.