W programie m.in. prezentacje multimedialne, pokazy filmowe, spotkania literackie, oprowadzanie po kolekcji judaików w Muzeum Nadwiślańskim, wędrówka śladami żydowskimi w Kazimierzu Dolnym, koncert muzyki sefardyjskiej. Goście festiwalowi spotkają się z wybitnymi znawcami judaizmu, tradycji, kultury żydowskiej i wielokulturowego dziedzictwa Polski. Atrakcją festiwalu jest – już po raz kolejny - warsztat wycinanki żydowskiej prowadzony przez mistrzynię wycinanki Joannę Matyjasek z Lublina.
Wspomnienie polsko-żydowskiej kolonii artystycznej w Kazimierzu nad Wisłą i przybliżanie szeroko definiowanej sztuki żydowskiej to wiodące wątki festiwalu od jego pierwszej edycji. Festiwal otworzy spacer tematyczny w przestrzeni Miasteczka śladami motywów architektonicznych utrwalonych na obrazach malarzy żydowskich (21 sierpnia, środa, godz.11.00, zbiórka przy kamienicy Celejowskiej).
Ważny wątek programu festiwalowego to tematyka mniejszości narodowych i etnicznych zamieszkujących współcześnie Polskę. Program urokliwego „Popołudnia ze Śliwką” w Folwarku Walencja wzbogaci prezentacja zielnika łemkowskiego. W gawędę Marty Butryn o kwiatach, ziołach, owocach w kulturze tradycyjnej Łemków wplecione zostaną pieśni łemkowskie. W trakcie „Popołudnia ze Śliwką” wracamy do historii sadów śliwkowych, tradycji wędzenia śliwek oraz handlu wędzonymi śliwkami przez kupców żydowskich w przedwojennym Kazimierzu nad Wisłą.
Tego roku organizatorzy festiwalu proponują wyjątkowo interesujący program literacki. 23 sierpnia odbędzie się promocja prozy biograficznej Ester Singer Kreitman, starszej siostry noblisty, Izaaka Baszewisa Singera. W spotkaniu wezmą udział potomkinie rodu Singerów: wnuczka noblisty przyleci do Polski z Izraela, wnuczka Ester Singer Kreitman z Francji. Na finał spotkania pokaz filmu „Ojczyzna jidysz”.
Na finał festiwalu zapraszamy na koncert muzyki diaspory sefardyjskiej „La rosa linda” w malowniczo położonym Teatrze Klepisko. Wystąpi Gerard Edery Trio w składzie: Gerard Edery – gitara, śpiew, Izabela Buchowska - wiolonczela i Piotr Kopietz – bandoneon, akordeon. W brzmieniu muzyki sefardyjskiej zapisane są losy Żydów wypędzonych z Półwyspu Iberyjskiego, którzy wbrew przeciwnościom losu zachowali język i specyfikę kultury sefardyjskiej. Od wieków dziedzictwo sefardyjskie podąża przede wszystkim za ludźmi, którzy harmonijnie dostosowali stylistykę muzyczną do brzmienia instrumentów typowych w regionach, w których się osiedlali. W ten sposób Żydzi sefardyjscy otworzyli własną tradycję muzyczną na świat. Sprzedaż biletów 24 sierpnia przed koncertem (godz. 20:00).
Na 25 sierpnia 2019 (niedziela) zaplanowana jest w partnerstwie z Muzeum Nadwiślańskim wycieczka do Janowca. W programie: zwiedzanie Zamku i przyzamkowego skansenu i spacer w przestrzeni miasteczka, wytyczony także śladami żydowskimi.
Ale to nie wszystkie atrakcje Pardes Festival…
Program PARDES FESTIVAL 2019
Środa, 21 sierpnia 2019
godz. 11.00 | Spacer w przestrzeni Miasteczka | Obrazy z przeszłości: architektura Kazimierza nad Wisłą na obrazach artystów żydowskich | prowadzenie Łukasz Rejowski | Muzeum Nadwiślańskie w Kazimierzu Dolnym | zbiórka przed Kamienicą Celejowską, ul. Senatorska 11 | udział nieodpłatny |
godz. 14.00 | O obiektach rytualnych i przedmiotach codziennego użytku na ekspozycji w bejt tfila /domu modlitwy/ w Żydowskim Instytucie Historycznym | prezentacja multimedialna | Michał Krasicki | Żydowski Instytut Historyczny/Warszawa | Kazimierski Ośrodek Kultury, Promocji i Turystyki |ul. Lubelska 12 |
godz. 15.30 | Spacer po kolekcji judaików i wizyta w warsztacie złotnika |oprowadzanie kuratorskie z Anielą Ryndziewicz | Muzeum Sztuki Złotniczej / gmach główny Muzeum Nadwiślańskiego| Rynek 19 |
godz. 17.30 | Symcha Trachter. Malarz na peryferiach? | prezentacja multimedialna | Jakub Bendkowski | Żydowski Instytut Historyczny/ Warszawa | Kazimierski Ośrodek Kultury, Promocji i Turystyki |ul. Lubelska 12 |
godz. 19.30 | Wieczór filmowy | „Sklep przy głównej ulicy” |2 godz. 8 min. |reż. Jan Kadár, Elmar Klos | we współpracy z Czeskim Centrum Warszawa | Kazimierski Ośrodek Kultury, Promocji i Turystyki |ul. Lubelska 12 | udział nieodpłatny |
Czwartek, 22 sierpnia 2019
godz. 11.00 | Wirtualny spacer po galerii Miasteczko. Jakub Frank i historia frankistów na wystawie stałej w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN | dr hab. Artur Markowski | MHŻP POLIN/Warszawa | Kazimierski Ośrodek Kultury, Promocji i Turystyki, ul. Lubelska 12|
godz. 12.30 | Warsztat wycinanki żydowskiej z Joanną Matyjasek | Gmina Wyznaniowa Żydowska Warszawa/Lublin | Kazimierski Ośrodek Kultury, Promocji i Turystyki, ul. Lubelska 12 | koniecznie z małymi ostrymi nożyczkami | udział nieodpłatny |
godz. 14.30 | Obrazy z przeszłości: kościoły, synagogi, cerkwie i zbory na mapie przedwojennego Lublina| prezentacja multimedialna |Joanna Zętar | Ośrodek Brama Grodzka – Teatr NN/Lublin | Dom Architekta SARP | Rynek 20 |
godz. 17.00 | Popołudnie ze Śliwką |śliwkowy bilet wstępu 35 zł |
Łemkowskie herbarium: o ziołach, kwiatach i owocach w kulturze tradycyjnej Łemków | gawęda Marty Butryn | pieśni łemkowskie w wykonaniu Marty i Krzysztofa Butrynów | Fundacja Stara Droga /Janów Lubelski / Wołowiec | W programie także: degustacja nalewek, lokalnych win i przysmaków śliwkowych | Folwark Walencja | ul. Góry 16 |
godz. 20.00 | spacer po kazimierskich górach, sadach i wąwozach | dr Andrzej Pawłowski / Wyższa Szkoła Społeczno-Przyrodnicza w Lublinie | zbiórka przed Folwarkiem Walencja | udział nieodpłatny |
Piątek, 23 sierpnia 2019
godz. 11.00 | Obrazy z przeszłości: Zamość. O koncepcji wielokulturowego miasta prywatnego kanclerza i hetmana wielkiego koronnego Jana Zamoyskiego | prezentacja multimedialna | dr Piotr Kondraciuk / Muzeum Zamojskie w Zamościu | Kazimierski Ośrodek Kultury, Promocji i Turystyki | ul. Lubelska 12 |
godz. 12.30 | O historii kościoła greckokatolickiego w Polsce | spotkanie z ks. mitratem Stefanem Batruchem | Kazimierski Ośrodek Kultury, Promocji i Turystyki | ul. Lubelska 12
godz. 16.00 | Śladami żydowskimi w Kazimierzu nad Wisłą | spacer tematyczny w przestrzeni Miasteczka z „Licencją na oprowadzanie” | zbiórka przy synagodze od strony Małego Rynku |udział nieodpłatny |
godz. 18.30 | Obrazy z przeszłości: spotkanie z twórczością Ester Kreitman z domu Singer z udziałem potomkiń rodziny Singerów - Hazel Karr i Meirav Hen | czytanie fragmentów prozy Ester Kreitman: Jan Tuźnik | prowadzenie: Aleksandra Markiewicz |na finał spotkania pokaz filmu „Ojczyzna jidysz” (25 min., reż. Henryka Dobosz, Adam Kinaszewski) | Folwark Walencja | ul. Góry 16 | | Partner wydarzenia Wydawnictwo Fame Art| liczba miejsc ograniczona, bezpłatne wejściówki na recepcji Folwarku Walencja na godzinę przed spotkaniem
Sobota, 24 sierpnia 2019
godz. 11.00 | Reminiscencje z wystawy Jung Idysz w Muzeum Miasta Łodzi | prezentacja multimedialna | Adam Klimczak / Muzeum Miasta Łodzi | Kazimierski Ośrodek Kultury, Promocji i Turystyki |ul. Lubelska 12 |
godz. 12.30 | Rozmowa o Pinkasie Bursteinie, żydowskim malarzu z Nowego Sącza | Spotkanie z Ewą Andrzejewską, autorką książki „Maryan. Powrót” (wyd. Nisza) | Kazimierski Ośrodek Kultury, Promocji i Turystyki |ul. Lubelska 12 |
godz. 15.00 | Obrazy z przeszłości: o artystach żydowskich w przedwojennym Krzemieńcu | prezentacja multimedialna | Dorota Seweryn / MNKD | Muzeum Nadwiślańskie | Rynek 19
godz. 17.00 | Przez ruiny i zgliszcza. Podróż po stu zgładzonych gminach żydowskich w Polsce | spotkanie wokół książki Mordechaja Canina (wyd. Nisza)| z udziałem prof. Moniki Adamczyk-Garbowskiej (tłumaczka), Katarzyny Markusz (jewish.pl) i Krystyny Bratkowskiej (wydawczyni) | czytanie fragmentów książki: Jan Tuźnik| prowadzenie: Aleksandra Markiewicz | Dom Architekta SARP | Rynek 20 |
godz. 20.00 | La Rosa Linda | Muzyka diaspory sefardyjskiej | Gerard Edery Trio | Teatr Klepisko | sprzedaż biletów przed koncertem | bilet 40 zł | Teatr Klepisko / Skowieszynek 15 – droga przez Doły kazimierskie na Wylągi i dalej do Skowieszynka, skręt na lewo, w polną drogę do Teatru Klepisko |
Niedziela, 25 sierpnia 2019
godz. 11:00 | Janowiec | Obrazy z przeszłości: program specjalny dla gości Pardes Festival w partnerstwie z Muzeum Nadwiślańskim |
Zwiedzanie Zamku i zespołu dworskiego z Łukaszem Rejowskim | zbiórka przed kasą Zamku |ul. Lubelska 20 | wstęp i parking nieodpłatnie |
godz. 12:30 | Przerwa na małe co nieco |
godz. 13:30 | Śladami wielokulturowych pamiątek historycznych w Janowcu nad Wisłą (kościół - miejsce po bóżnicy - cmentarz żydowski) | spacer z Filipem Jaroszyńskim | zbiórka przed Kościołem Św. Stanisława bp.m i św. Małgorzaty |ul. Rynek 6|
godz. 15:00 | Na finał wizyta w winnicy Widok Wojszyn | Wojszyn 5a / gmina Janowiec | na skarpie wiślanej na terenie Kazimierskiego Parku Krajobrazowego | GPS: 51.336203, 21.943048 | tel. 601 563 990 |
Tekst: Aleksandra Markiewicz