Wycinanka żydowska miała charakter religijny i jako że kobietom nie wolno było zajmować się sztuką tworzona była przez mężczyzn. Służyła do oznaczania wschodniej strony domu – kierunku Jerozolimy, w którym skłaniano się podczas codziennej modlitwy. Jej precyzyjny skomplikowany wzór łącznie z napisami był możliwy do uzyskania dzięki użyciu noża. Tak powstawały mizrachy. Nożyczkami posługiwały się kobiety przy tworzeniu wzorów mniej skomplikowanych dla ozdobienia okien z okazji świąt, co było znakiem dla nie – Żydów o celebrowanym właśnie w danym domu święcie. To już były szewnosłachy – na planie kwadratu – bądź rojzelachy na planie rozety.
Większość uczestników warsztatów wycinanki żydowskiej prowadzonych w Kazimierskim Ośrodku Kultury Promocji i Turystyki przez Joannę Matyjasek ze Stowarzyszenia Cukunft to były jednak kobiety. Wyposażone w nożyczki tworzyły - na planie prostokątów - często swoją pierwszą żydowską wycinankę w życiu. Kilka linii ołówkiem, kilka ruchów nożyczkami i spod rąk uczestników warsztatów ukazywały się ażurowe menory wzbogacone o motywy roślinne czy kwiatowe. Inspirację dla wielu stanowiła wycinanka Znaki Zodiaku autorstwa właśnie prowadzącej warsztat Joanny Matyjasek.
Czy któraś z tych pierwszych wycinanek jako hamsa ozdobi cztery rogi pokoju dziecięcego, zabezpieczając jego małego mieszkańca od złych mocy demona Lilith? Czasem bowiem wycinankę traktowano jako rodzaj amuletu, który chronił rodzącą od złych duchów.
Co jeszcze przed nami w ramach 5. Pardes Festival - Spotkań z Kulturą Żydowską? Program – tutaj.