- Robiliśmy próby iluminacji zamku. Wygląda imponująco, majestatycznie i bardzo malowniczo - mówi Grzegorz Dunia, burmistrz Kazimierza Dolnego. Ale iluminacja będzie tylko zewnętrznym efektem prac, jakie zaplanowano, zmiany w samym zamku i wokół niego pójdą dużo dalej. Roboty będą kosztować siedem milionów złotych, z czego prawie pięć milionów miasto otrzyma z funduszy europejskich.
- Mury są w stanie krytycznym, fachowcy twierdzą, że za dwa, trzy lata mogłyby się rozpaść. Prace obejmą całe wzgórze, więc zamek i basztę oraz teren wokół. Przy okazji znajdą się środki na kontynuowanie rozpoczętych w latach 70. badań archeologicznych i architektonicznych. To pozwoli poznać lepiej czasy dawnej świetności miasteczka oraz jego początki - podkreśla burmistrz Dunia.
Wzmocnione zostaną mury zamku. W baszcie wymieniona będzie konstrukcja klatki i tarasu, ułożona zostanie nowa kostka i schody do zamku z piaskowca. Powstanie normalna droga dojazdowa do terenu między zamkiem a basztą, a także infrastruktura zapewniająca dostęp do zabytków niepełnosprawnym. Ma być zakupiony specjalny melex, który niepełnosprawnych dowiezie na zamkowe wzgórze.
- Nareszcie będzie można robić na zamku poważne imprezy kulturalne i turystyczne. Przygotowana zostanie ekspozycja o zabytku, kupimy specjalną scenę oraz trzy namioty dostosowane do dziedzińca zamkowego - wylicza Dorota Szczuka, zajmująca się w Urzędzie Miasta promocją.
Co więcej, będzie również działał system informacji multimedialnej, internet oraz monitoring. Znikną chaszcze na wzgórzu, a zamek i baszta będą iluminowane.
Projekt renowacji wzgórza uzgodniono z konserwatorem zabytków, więc nic nie stoi na drodze do uzyskania pozwoleń budowlanych.
Historia budowli na wzgórzu zamkowym sięga XIII w. Z przełomu XIII i XIV w. pochodzi baszta; ma 20 metrów wysokości, grubość jej murów sięga czterech metrów, a funkcja - pozostaje zagadką. Była więzieniem, strażnicą celną bądź latarnią rzeczną, albo wszystkim tym na przemian. Zamek, według Jana Długosza, wzniósł w pierwszej połowie XIV w. Kazimierz Wielki. Od połowy XVII w., od czasów potopu szwedzkiego, zamek popadał w ruinę. Obecnie ma status tzw. trwałej ruiny.
Inwestycje, o jakich w Kazimierzu Dolnym mówiono przez lata, teraz okazują się realne dzięki funduszom europejskim. Dorota Szczuka wylicza, co jeszcze zostanie w najbliższej perspektywie wyremontowane.
- Zostanie powiększony akwen portu jachtowego i zbudowane pomosty. Powstanie nowy szalet miejski przy wale nadwiślańskim według projektu, który wygrał konkurs Stowarzyszenia Architektów Polskich w 2007 r. ogłoszony przez firmę "Koło". Zostanie oświetlony wał na długości kilometra. I wyremontowany będzie budynek Kazimierskiego Ośrodka Kultury przy ulicy Lubelskiej oraz XVII-wieczna Kamienica Górskich, zajmowana przez urząd miasta oraz siedziba burmistrza przy ulicy Senatorskiej 5.
Grzegorz Józefczuk
Gazeta Wyborcza Lublin